Hillary là một người được điểm A ở lớp. bắt đầu tham gia chinh phục đỉnh Everest năm 1951 khi tham gia đoàn khảo sát của Anh do Eric Shipton lãnh đạo.

Trong giai đoạn này, con đường lên đỉnh núi từ phía Tây Tạng bị đóng cửa còn Nepal chỉ cho phép mỗi năm một đoàn thám hiểm lên đỉnh núi theo con đường của họ. Một đoàn leo núi của Thụy Sĩ (có sự tham gia của Tenzing) đã cố gắng chinh phục đỉnh núi năm 1952 nhưng phải quay trở lại khi chỉ còn cách đỉnh Everest 260 mét vì điều kiện thời tiết. Năm 1953, những người Anh được phép tiến hành chuyến thám hiểm. Trong chuyến leo núi ở dãy Alps năm 1952, Hillary và người bạn George Lowe đã được mời tham gia chuyến thám hiểm năm 1953, ngay lập tức ông nhận lời.[2]

Đầu tiên, Shipton được chọn là người lãnh đạo cuộc leo núi nhưng sau đó bị thay thế bởi John Hunt. Hillary định rời khỏi đoàn nhưng đã được cả Hunt và Shipton thuyết phục ở lại. Ông dự định sẽ leo cùng người bạn Lowe, tuy vậy Hunt đã chọn hai đội khác với ý Hillary, một đội là Tom Bourdillon và Charles Evans, còn đội kia là Hillary and Tenzing. Như nhiều chuyến leo núi khác, cuộc thám hiểm này là một cố gắng của tập thể. Lowe giám sát việc chuẩn bị để leo ngọn Lhotse còn Hillary phụ trách con đường leo qua thác băng Khumbu đầy nguy hiểm.

Trại chuẩn bị ở chân núi của cuộc thám hiểm được dựng tháng 3 năm 1953 tại South Col ở độ cao 7.900 mét. Ngày 26 tháng 5, đội thứ nhất của Bourdillon và Evans thực hiện chuyến leo núi, họ đã đến được đỉnh Nam chỉ cách đỉnh Everest 100 mét nhưng sau đó phải quay lại do hệ thống dưỡng khí của Evans bị hỏng. Hunt quyết định nhóm của Hillary và Tenzing sẽ lên đỉnh núi.

Hillary và Tenzing bị tuyết và gió giữ chân ở South Col suốt 2 ngày. Ngày 28 tháng 5 họ được nhóm 3 người của Lowe, Alfred Gregory và Ang Nyima tiếp viện và hai người dựng được lều ở độ cao 8.500 mét sau khi nhóm tiếp viện đã quay xuống núi. Buổi sáng hôm sau, Hillary phát hiện ra đôi giày leo núi của ông đã bị đóng băng ở ngoài lều và ông phải mất 2 giờ để làm ấm đôi giày. Sau đó Hillary và Tenzing cố gắng leo lên đỉnh núi lần cuối, họ mang theo 30 kg dụng cụ. Khó khăn cuối cùng của con đường leo lên đỉnh núi là một vách đá cao 12 mét (sau đó được đặt tên là "Hillary Step"), Hillary tìm ra cách leo lên khi ông nhìn thấy một khe nứt giữa vách đá và băng tuyết và Tenzing đi theo ông [3]. Sau vách đá này thì con đường trở nên đơn giản hơn và họ lên đến đỉnh Everest vào lúc 11 giờ 30 phút sáng[4]. Theo như Hillary kể lại, "Chỉ cần bổ thêm vài nhát rìu phá băng, và chúng tôi đã đứng trên đỉnh"[5].

Hillary và Tenzing chỉ đứng trên đỉnh Everest chừng 15 phút, hai người thử tìm những vết tích cuộc leo núi trước đó của George Mallory, Hillary chụp cho Tenzing một bức hình, Tenzing để lại vài thanh sô-cô-la trên tuyết như một lễ vật, còn Hillary để lại một cây thánh giá ông được cho trước đó.

Sau khi chinh phục đỉnh núi, hai người phải tiếp tục cẩn thận với con đường quay về, họ nhận ra rằng tuyết trôi đã che phủ dấu vết của chuyến leo lên và làm nhiệm vụ trở nên phức tạp. Người đầu tiên họ gặp trên đường quay về là Lowe, ông này đã leo lên để gặp họ với một bình súp nóng.

Tin tức về sự thành công của chuyến thám hiểm được truyền đi vào đúng ngày lên ngôi của nữ hoàng Anh Elizabeth II. Hillary và Tenzing đã rất ngạc nhiên trước sự ca ngợi của quốc tế dành cho họ khi hai người quay về Kathmandu.